Çarşamba, Ekim 19

Codayi-i Nadir ez Simin



Filmlerin isimleri Türkçe'ye her zaman kötü bir şekilde çevrilmiyor. Bu filmi İran'dan 'Bir Ayrılık' olarak çevirmek oldukça doğru bir hareket, çünkü konu sadece baş karakterler Nadir ve Simin arasında değil. Gerçi bu çeviride Batı dünyasının katkısı da daha fazladır, keza İngilizce'de de 'A Separation'.

Sinemayı standart seviyede takip edenler bile, 2011 yapımı bu filmi izlemese de duymuştur. Ben de uzun zamandır izlemek istiyordum, ancak bu sene denk gelebildim. Üstüne uzun uzun yazılacak, konuşulacak film ama benim çapım yetmez. Zaten 2011'de Türkiye'de sık sık konuşulduğunu, yazıldığını hatırlıyorum. İlgi, haksız değil. Usta işi bir eserle karşı karşıyayız. Hatta belki de 21.yüzyılın ve Ortadoğu toplumlarının Suç ve Ceza'sı diyebiliriz.

İran hakkında yanlış bilinen çok şey var. Filmler bu nedenle önemli. İranlı yönetmenler ve sinemacılar, bütün baskılara ve yasaklara rağmen oldukça üretkenler. Dünya çapında olmaya devam ediyorlar, çünkü tarihlerinden miras kalan bir birikim ve kültür var. 

Asghar Farhadi'nin Batı'dan ödüller alan bu filmini izleyince de Türkiye ile benzerlikler kurmamak mümkün değildi. Bu, bir kesimin 'İran olacağız' korkusundan biraz daha farklı. Aslında, evet İran olabiliriz ki şu günün penceresinden bakınca Suriye olmaya daha yakınız ve belki de İran olmak daha cazip bir seçenek bile olabilir. Fakat konu bu değil. 

İran olma endişesini taşıyanların çoğu, bu karanlığın siyasi bir güçle ve devlet mekanizması sayesinde gerçekleşeceğini iddia ediyor. Fakat aslında, iki ülkede de toplumsal kesimler arasında bir fark yok. Ayrılıklar da aynı. Birbirinden uzak toplumların varlığı ve kopuşlar, gelecek için korkular türetebilir ve daha sonrasında da onarılmaz dertlere neden olabilir. Siyaset de bunun bir yerinde muhakkak vardır, faydalanır, gücünü buradan alır. Fakat, işin en başında toplum ne yaparsa kendisine yapar.

Bu filmle beraber Oscar'ın son 10 yılınd 'yabancı dilde en iyi film' ödülünü alan filmlerden beşini izlemiş oldum. En yakın zamanda diğer beşliyi de tamamlamak niyetindeyim.

Hiç yorum yok: